Fjellvett

In Noorwegen heb je regels die iedereen er enorm ingepompt krijgt waar je je aan te houden hebt als je je in de wildernis begeeft. Het weer kan daar onverwacht en heftig omslaan. Het kan ineens zo mistig worden dat je je richtinggevoel totaal kwijtraakt en de temperaturen kunnen ook snel veranderen. Dit zijn de regels:

Wees goed voorbereid
Zorg voor voldoende ervaring, een goede conditie en een goede uitrusting voor de trip die je wil gaan maken. Zorg er voor dat je voor een bergwandeling of skitocht met rugzak goed getraind bent. Je fysieke en mentale conditie, je ervaring en je uitrusting bepalen de lengte van een tocht.

Laat een bericht achter tijdens de tocht
Veel hutten, hotels en andere overnachtingadressen hebben speciale postbussen waarin je een briefje of de geplande route stopt met tijdstip waarop je die route neemt.. In een noodgeval is dat een prima hulpmiddel voor de reddingsdiensten.

Let op het weer
Een oud spreekwoord zegt dat u altijd moet letten op weerberichten en slecht weer. Vertrouw nooit helemaal op de weersvoorspelling of het mooie weer.
Los van het weerbericht: Wees altijd voorbereid op slecht weer. Zelfs een frisse bries (Beaufort schaal 5) gecombineerd met natte sneeuw of vorst kan bevriezingsverschijnselen geven.
De weerberichten zijn niet nauwkeurig genoeg om plaatselijk het weer in de berggebieden te voorspellen. Hoewel de weersvoorspellingen meestal in orde zijn, is het toch moeilijk om te voorspellen wanneer het weer omslaat. Dus je moet het weerbericht zowel in de lager gelegen gebieden als in de berggebieden in de gaten houden en letten op weersveranderingen. Het is zeker niet verkeerd om advies te vragen bij de lokale bevolking.

Zorg voor goede uitrusting voor slecht weer en vorst
Neem altijd een rugzak en goede klimuitrusting mee. Doe meer kleren aan als je merkt dat het slecht weer wordt of als de temperatuur daalt. Met een wijd windjack dat wind- en waterproof is, een broek die wind- en waterproof is, wanten die wind- en waterproof zijn en een warme muts ben je prima gekleed. Trek de kleding aan vóór het weer echt slecht wordt. Ga met je rug naar de wind staan en help anderen met aankleden. Gebruik een survivalpakket voor extra bescherming.

Luister naar de lokale bevolking.
De mensen uit de streek weten veel over aardverschuivingen, wind en sneeuwcondities en natuurlijk kennen ze de veiligste routes.

Gebruik kaart en kompas
Zorg altijd voor een goede landkaart en een kompas en weet hoe je ze moet gebruiken. Bestudeer, voordat je op stap gaat, de kaart en uw route. Dat is de basis voor een geslaagde tocht.
Volg altijd de kaart, ook als het weer en het zicht goed zijn, zodat je altijd exact weet waar je je bevindt. Als het zicht slechter wordt, kan het moeilijk zijn om je positie te bepalen.
Lees de kaart goed en let vooral op herkenningspunten. Vertrouw op het kompas. Gebruik een doorzichtige kaartenhoes die waterproof is en die aan je lichaam is bevestigd, zodat de kaart niet kan wegwaaien. Gebruik het kompas om de ligging van een markant punt te noteren.

Ga niet alleen op pad
Als je alleen op stap gaat, is er niemand die je hulp kan bieden of een reddingsdienst kan waarschuwen in geval van nood. Natuurlijk wordt veiligheid niet bepaald door het aantal mensen. Een grote groep wordt ook niet aangeraden, vooral als de deelnemers weinig ervaring hebben. Een groep is nooit sterker dan de zwakste schakel.

Keer op tijd om. Teruggaan is geen schande
Als de omstandigheden verslechteren zodat je gaat twijfelen of je het einddoel bereikt, keer dan om en ga terug. Tart het weer niet, want anderen moeten misschien hun leven riskeren om je te redden. Als je je bestemming verandert, licht de personen die je verwachten dan in. Als je begint met een tocht met winderig en onstabiel weer, loop dan tegen de wind in. Het is gemakkelijker om (als het nodig is) terug te lopen.

Wees zuinig met je energie en maak een schuilplaats als dat nodig is
Hoe harder het waait, hoe zwaarder wordt de wandeling of skitocht. Stem je snelheid af op de zwakste deelnemer en probeer transpireren te vermijden. Als je in een rij loopt, keer je dan regelmatig om er zeker van te zijn dat de anderen volgen, vooral bij slecht weer als het moeilijk is om stemgeluid te horen.
Denk eraan om regelmatig te drinken en te eten. Lichamelijke activiteiten verhogen de behoefte aan vocht, zelfs als je geen dorst hebt. Te weinig voedsel en vocht lijden tot lethargie en je kunt de moed verliezen.
Bouw een schuilplaats in de sneeuw voordat je uitgeput bent. Een paar uurtjes zijn genoeg om een greppel te graven of een holte in de sneeuw te maken. Heb je voldoende tijd en energie, zet dan een tent op. Die ervaring kan van belang zijn. Een survival pakket bevat vaak een noodtent.