Herfstwandeling en eten bij de Japanner

Teppan yaki betekent letterlijk 'grillen op de bakplaat', wat in Japan van oorsprong de oudste manier is om eten te bereiden. In Japan is deze manier van dineren erg populair, mede doordat de kok voor de ogen van de gast de heerlijkste gerechten bereidt. Verschillende vis- en vleessoorten, waaronder het zeer exclusieve Wagyu-vlees'(is een soort Japans rund), worden à la minute bereid.
Teppan Yaki is een Japanse kookstijl, die gek genoeg ontstaan is in Amerika. De traditionele keuken kende zijn moeilijkheden in de V.S. vanwege het pure en rauwe karakter van de gerechten. Aangepast aan de hamburgercultuur zijn de Japanse pioniers gaan experimenteren met exclusieve producten zoals vis, vlees en schaaldieren met veel gegoogel en tam tam te presenteren aan het Amerikaanse volk. Nadat het is overgewaaid naar Europa kun je ook hier aanschuiven aan tafel met een kookplaat in het midden, waarop de koks culinaire Japanse hoogstandjes voor je klaarmaken.

De Japanners zijn erg gevoelig voor de vergankelijkheid van schoonheid. Dit is ook de reden dat ze gevoelig zijn voor de seizoenswisselingen en een bijzondere band heeft met de natuur, wat je ook terug in de Japanse keuken ziet. De Japanse keuken uit zich vooral in de wijze waarop gerechten geserveerd worden. Een kok in een restaurant (maar ook iemand thuis) zal van elke maaltijd een kunstwerk proberen te maken. Zo kan men bijv. de seizoenen in de gerechten op het bord uitgebeeld zien, waarbij het dan ook zaak is om de juiste seizoensgerechten te gebruiken. Ook het serviesgoed en eigenlijk de hele entourage wordt hierop afgestemd. Er is een gezegde dat de Chinees met de tong eet en de Japanner met de ogen. Zoals bekend is de menukaart van de Japanner verschillend van de Europese en zelfs van de Chinese. Omdat men heel lang in Japan geen vlees heeft gegeten, zijn vooral rijst en vis de hoofdingrediënten.
Zo langzamerhand, mede door de komst van Japanse restaurants, raken sommige Japanse gerechten hier wat meer bekend. Zo kent men in Nederland al een groot aantal Japanse restaurants en sushi-bars.
Veel gebruikte ingrediënten zijn: Japanse rijst, sojasaus, mirin (een zoete rijstwijn, een soort sake, maar minder sterk), wasabi (Japanse mierikswortel, overigens geen familie van onze mierikswortel), vellen zeewier (nori), tofu (gemaakt van sojabonen) en ingemaakte gember (gari). Bij het eten van bijvoorbeeld sushi krijgt men een klein kommetje waarin de sojasaus gedaan wordt. Hierin lost men een klein beetje wasabi op. De gerechten, zoals sushi en sashimi (rauwe vis), doopt men in deze wasabi-sojasaus als in een dipsaus, hetgeen de typische vissmaak een beetje neutraliseert. De wasabi kan ook over de sushi gesmeerd worden, maar wees terughoudend met de hoeveelheid, wasabi is scherp. Overigens wordt veelal de wasabi al in de sushi verwerkt, dus is het beter om eerst te proeven.
Sojasaus wordt eigenlijk bij de meeste gerechten gebruikt en is een wezenlijk onderdeel van de Japanse keuken.
De speciale ingemaakte gember is heerlijk bij deze gerechten en geeft meteen een frisse smaak. De Japanse rijst is kleverig en daarom zeer geschikt voor het maken van sushi en maakt trouwens ook het eten met de eetstokjes een stuk makkelijker.
V.w.b. vis eet men: tonijn, kabeljauw, forel, krab, makreel, inktvis, oester, zalm, zeebaars, zeebrasem, tong, pijlinktvis en de zeer populaire garnaal.
Het mag als bekend worden verondersteld dat de Japanner met stokjes (hashi) eet. Tegenwoordig wordt voor de soep nog wel eens een lepel gebruikt. Ook kan de soep zonder lepel gewoon gedronken worden, en wel met de benodige slurpgeluiden. Dit slurpen zou bevorderend werken op de zuurstofopname…
Bij het eten wordt niet de volgorde aangehouden zoals wij die kennen. Soep bijv. wordt vaak aan het eind gegeten maar kan tijdens de hele maaltijd genuttigd worden. Alle gerechten worden bij het begin al neergezet zodat alles door elkaar gegeten kan worden.
Goed… slurpen mag dus. Verder eet de Japanner met stokjes (hashi). De tafel wordt gedekt met de rijstkom links en de soepkom rechts. De eetstokjes worden daar horizontaal voor gelegd. De stokjes hou je in de rechterhand, en met je linkerhand til je je soep- of rijstkom op Prik nooit met de stokjes in het eten om het te kunnen pakken, maar hanteer de stokjes zoals het moet. Plaats nooit uw stokjes rechtop in de rijst, op deze manier wordt er namelijk voedsel aan de voorouders geofferd. Gebruik bovendien de stokjes enkel om te eten, en niet om te wijzen of kommetjes te verschuiven. Bovendien is het onbeleefd te hoesten, te niezen of uw neus te snuiten. Hiervoor verlaat u de tafel of draait u zich voldoende van de tafel weg.
Voor de maaltijd zeg je; "Itadakimasu", en na de maaltijd zegt men "Gochiso-sama deshita", als dank voor het eten.

Het werken van de kok was een boeiend schouwspel en toen bij het gezelschap tegenover ons stukjes ei in de mond werden geworpen zoals Jan brokjes naar de honden gooit, waren Jan en ik het er over eens dat de honden veel beter vingen dan die mensen...

Er werden nog wat effecten met flamberen gedaan en voldaan gingen we om 23 uur naar huis.
Op centraal station zag ik Harry op lijn 36. Ik stapte in, vertelde van de goochelkunsten van de Japanse koks, en Har antwoordde droog:" Dan zullen die twee zich wel thuisgevoeld hebben... met dat gesnij..."
"Zullen we ze eens een stuip bezorgen?", en hij reed weg, langs de halte waar Jan en Hans stonden. Bij het stoplicht mocht ik er weer uit om de heren op een rit in lijn 7 naar huis te trakteren.
De honden waren blij en ik ook! Met mijn volle maag liet ik ze lekker nog een eind uit. Heerlijk, even lopen na al dat eten!
Overnachten bleven we op de praktijk, want morgen hebben we dienst. Harry heeft een hele late dienst vandaag en als hij om half 3 thuiskomt wil ik hem lekker laten liggen 's morgens. Het openbaar vervoer kan me niet op tijd op zondagochtend naar mijn werk brengen, dus lig ik lekker bij de hondjes in de kelder vannacht!