Bleriots eerste vlucht over het kanaal, 25-07-1909

Vorig jaar was de honderdste verjaardag van de eerste vlucht over het kanaal. Hoe het toen ging?

Nadat Blériot eind 1908 een Cross Country vlucht van maar liefst 14 km had gemaakt en nog die zelfde dag deze afstand weer terug wist te vliegen kwam het volgende doel in zicht: een enkele vlucht van een uur maken als voorbereiding op de Kanaal vlucht. Volgens zijn plan had het weinig zin om naar Calais af te reizen wanneer hier nog niet aan was voldaan.
De nr. X1was net af en koortsachtig werden er modificaties doorgevoerd en testvluchten gemaakt .De Anzani was een onbetrouwbare rammelbak, maar helaas… er was niets beters beschikbaar. Na een aantal korte vluchten (allen wegens motorproblemen voortijdig afgebroken) kwam er dan toch eindelijk een succes. Een paar weken voordat de oversteek zou plaatsvinden volgde er nabij Parijs een testvlucht waarbij alle records werden overtroffen: de motor hield het 38 minuten uit!!
Daarna volgden nog enkele vluchten van 40 tot 45 minuten. De tijd begon te dringen want de concurrentie was al 2 stappen verder. De steenrijke glamourboy Hubert Latham kon beschikken over maar liefst 3 toestellen van het fabricaat Antoinette. Deze waren veruit superieur aan de in elkaar gespijkerde nr. XI van Louis. Met een spanwijdte van 14 meter en met een 50 PK 8 cilinder motor was dit de favoriet. Dus niks Planning en Organisatie, maar opschieten anders zou Latham sowieso de eerste zijn die er in zou slagen om het Kanaal over te steken.
De inschrijving vond plaats op het laatste nippertje (net nadat Latham z,n mislukte poging deed en halverwege in Het Kanaal belandde). De Blériot werd ingepakt, op de trein naar Calais gezet en het moest maar gebeuren. Een tentenkamp bij een boerderij diende als uitvalsbasis en de kist stond, in afwachting van acceptabele weersomstandigheden, tegen de hooiberg onder een dekzeil met wat ladders er over zodat het een en ander een beetje droog bleef. Het team bestond uit 2 mecaniciens: Blériots vriend Alfred Leblanc, Anzani en niet te vergeten de vrouw en belangrijkste supporter van Bleriot. De reporter Charles Fontaine van de krant “Le Matin” had reeds zijn intrek genomen in het Lord Warden Hotel bij Dover Castle aan de andere zijde van het Kanaal. Het Marineschip “Escopette” lag gereed in de haven van Calais zodat die zou kunnen kijken wat er te redden viel voor het geval dat…

Op 25 juli 1909 werd 's nachts om 10 over 2 Alfred Leblanc, Blériot's steun en toeverlaat, wakker in Hotel Terminus. Het was droog, de wind was gaan liggen en het leek vliegweer. Hij probeerde Louis Blériot te wekken, die in eerste instantie weigerde om op te staan. Uiteindelijk besloot hij toch om uit bed te komen. Hij kon geen hap door z'n keel krijgen en nam een kop koffie.
Leblanc was ondertussen naar het Kamp (het huidige Bleriot Plage) gegaan en een van de medewerkers rende door het tentenkamp en gebruikte zijn revolver als wekker. De vliegmachine werd onder het dekzeil vandaan gehaald en alles werd koortsachtig klaargemaakt voor de historische vlucht.
De motor werd getest en ondertussen kwam piloot Louis aan en sprong in de kist. Een helper gaf een zwiep aan de propeller en… de boerderijhond stak nog even snel over van links naar rechts. Ontmoedigend was dat zowel de hond als de prop versnipperd raakten…
Haastig werd er een nieuwe propeller gemonteerd en er volgde een korte proefvlucht. Alles ging goed en de kalmte leek ogenschijnlijk terug te keren in het kamp.
Er werd een verrekijker gehaald en men speurde naar activiteit in het 3 km verderop gelegen Sangatte waar het onderkomen van de concurrent Hubert Latham was gevestigd. Ondanks al het kabaal wat ze gemaakt hadden was alles daar in diepe rust.
Het wachten was op de officiële zonsopkomst, want pas dan mocht er gestart worden. Alice Blériot en enkele waarnemers spoedden zich naar de haven van Calais. Plotseling was het zover, iemand zwaait naar het volgschip de Escopette en de scheepshoorn gaf een signaal ten teken dat men ging uitvaren.
4h 41… Louis Bleriot was onderweg. Hij moest even volgas geven om de telegraafpalen aan het einde van het weiland te ontwijken en liet vervolgens de steile klifkust achter zich en was boven open zee.
Na 7 minuten had hij de Escopette ingehaald en stond hij er helemaal alleen voor. Nog 5 minuten konden ze vanaf het schip de kist volgen maar toen verdween hij uit het zicht.
Plotseling was er paniek bij de concurrentie. Iedereen was ondertussen klaar wakker. "Bleriot is al vertrokken en onderweg naar Dover !!"
Latham was in alle staten en wilde er onmiddellijk achteraan, maar de ontwerper en bouwer van de Antoinettes, Levavasseur, merkte dat de wind behoorlijk was toegenomen en vond het niet verantwoord. Latham legde zich er bij neer.
Ondertussen ging aan boord van de Bleriot alles naar wens. Louis liet de teugels wat vieren en probeerde aan de hand van de richting van de golven zo goed mogelijk op koers te blijven. Na ongeveer 15 minuten niets dan water was er van Dover nog geen glimp te bekennen. Na nog eens 10 minuten ontdekte hij in de verte links van hem enkele schepen die mogelijk richting Dover gingen. Hij verlegde zijn koers en besloot die richting uit te gaan. Even later ving hij een eerste glimp op van de "White Cliffs of Dover".
Waar was ook al weer het afgesproken landingspunt? Louis zag een wat lager punt in de steile rotskust en ontdekte Charles Fontaine die driftig met de Franse vlag stond te zwaaien. De kist ging behoorlijk te keer. Zo rustig als het boven zee aanvoelde, zo turbulent was het boven land. Louis dacht maar aan één ding: zo snel mogelijk moest hij de kits aan de grond krijgen. Op een hoogte van 20 meter zette hij het contact af en de kist belandde met een smak op de grond. Het landingsgestel brak maar dat maakte hem niets meer uit. Hij had het gehaald, en daar ging het om! Charles Fontaine snelde op hem af met de vraag:"Ongedeerd?" Louis hoorde het niet en vraagt: "Wat heeft Latham gedaan?" "Verslapen" was het antwoord.

Een filmpje van de honderdste verjaardag vind je hier:
http://nos.nl/video/39329-eerste-kanaalvlucht-overgedaan.html

Louis Blériot werd op 1 juli 1872 geboren in Cambrai. Hij studeerde in Parijs, werd ingenieur en ontwikkelde de koplamp voor auto’s. Hij ontwikkelde een speciale lamp, waarmee hij veel geld verdiende. Dit geld gebruikte hij voor de ontwikkelen van vliegtuigen.
In 1900 bouwde hij een ornicopter, een toestel waarvan de vleugels door middel van een motor heen en weer bewogen, maar van de grond kwam hij niet. Toen motoren met een kleiner gewicht beschikbaar kwamen, was Blériot de eerste die een succesvolle eendekker bouwde in januari 1907: de Blériot V. Het vloog voor het eerst op 5 april 1907 en in de volgende dagen bouwde Blériot de hoogte uit tot 5 meter. Op 19 april stortte het toestel neer en hij werkte niet verder aan dit ontwerp.
De Londense Daily Mail loofde £1000,- uit voor diegene die als eerste het Kanaal zou overvliegen. Dat moedigde Blériot aan om zijn vierde eendekker te ontwikkelen, de Blériot XI, voorzien van een Anzani-W-3 motor. Nadat hij een Europees record had gevestigd waarbij hij 36 minuten en 55 seconden in de lucht was gebleven had hij genoeg vertrouwen om deze trip aan te durven. Hij klaarde de klus in 37 minuten. De Fransen waren enthousiast terwijl de Britten zich realiseerden dat ze vanaf nu kwetsbaar waren voor luchtaanvallen.
Blériot ging zich toeleggen op aeronautisch ontwerp en techniek. Al voor de eerste wereldoorlog opende hij vliegscholen in Engeland. Ook werd hij voorzitter van de Société des Appareils Deperdussin in 1914, die later de naam Société Pour Aviation et ses Dérives (SPAD) kreeg. Hij slaagde erin deze firma tot een van de voornaamste Franse fabrikanten van gevechtsvliegtuigen te maken. Tijdens de Eerste Wereldoorlog bouwde SPAD meer dan 5600 vliegtuigen voor Frankrijk en exporteerde naar Groot-Brittannië en andere landen.
Van 1919 tot 1923 maakte hij ook nog de Blériot motorfietsen.
In 1927 was Blériot aanwezig op Le Bourget om Charles Lindbergh te verwelkomen toen hij van de eerste transatlantische vlucht landde. Deze twee mannen hadden elk geschiedenis geschreven door een beroemde vlucht over zee.
Voor een luchtvaartpionier is Bleriot best oud geworden. In de beginjaren ging er nog al eens wat fout, en dat had Bleriot voor de rest van zijn leven mank gemaakt. Tot zijn dood zou hij actief blijven in de luchtvaart. Op 2 augustus 1936 stierf hij in Parijs aan een hartaanval.