Van Kockengen naar Vleuten met Esther en Okami

Toen Ricardo en Bernadet met vakantie gingen en Esther hen aanbood iets voor ze te doen kwam Ricardo met het idee voor Esther om een stuk met mij te gaan lopen. Leuk!! Zowel Esther als ik hadden er meteen zin in! Er werd wat heen en weer gemaild en gebeld en toen was het klaar: tijdstip en routen waren gepland. De route was een samensmelting tussen een wandeling van de krant Trouw en een stukje NS-wandeling.
We hadden afgesproken op het station van Vleuten om kwart over acht ’s morgens, en met de bus van Houten naar Utrecht en van Utrecht naar Vleuten kwam ik keurig op tijd aan. De chauffeur en ik hadden nog lol om de straatnaam “Europaweg”, waarbij ik me hardop afvroeg of dat een terroristische aanslag was. “Wacht maar…”, zei de chauffeur: “Als je zo naar Kockengen gaat heb je een halte die “de Bom” heet!”. Ik vroeg nu of het omroepen van die halte een bommelding was.

In Vleuten stonden Esther en Okami al klaar. Okami is een volle zus van Tora uit een eerder nest (2 ½ jaar ouder). Met de kerstwandeling waren moeder Shinju en broer Ryoku al mee geweest, dus nu was het de beurt aan Okami. We stapten in bus 127 waarbij Esther enige overredingskracht gebruikte om Okami in de bus te krijgen. Een flinke bestelwagen is geen probleem, maar zo’n bus had ze nog nooit van binnen gezien. Wellicht hielp het dat mijn honden doodkalm in de bus zaten. Het was opvallend dat de honden onderling geen spoor van agressie toonden, zelfs Tora niet! We babbelden door de hele bus heen. Ik vertelde van halte “De Bom” en de chauffeur meldde dat we in de verkeerde bus zaten. Hij reed namelijk naar De Meern! Ik bedankte hem voor zijn oplettendheid en een paar tellen later kwam onze bus naar Kockengen er al aan in het centrum van Vleuten. Okami ging er nu al gemakkelijker in. Na een rit langs boerenweggetjes werden we op het eindpunt in Kockengen er uit gezet.
We liepen naar de historische kern van het dorp die tussen de twee kanalen de Heicop en de Bijleveld is te vinden.
Even ten zuiden van het dorp staat de Kockengense Molen, een poldermolen uit 1675. De wipmolen heeft tot 1960 de polder Kockengen op windkracht bemalen. Na 1962 is de molen als reservegemaal gaan dienen voor een groter gebied waarbij enkele polders zijn gecombineerd. Sinds 1963 is molen eigendom van de Stichting De Utrechtse Molens. De molen onderging in 1983 een forse restauratie en is in 2005 wederom gerestaureerd. Het wiekenkruis bestaat nog uit zogenaamde Potroeden. Deze hebben een lengte van bijna 24 meter en zijn voorzien van het oudhollands hekwerk met zeilen. De molen slaat het water uit door middel van een scheprad.
De Hollandse Kade is een van de houtkaden in het Hollandse en Utrechtse veenweidegebied. Een kade is een lijnvormige, aarden waterkering. De gronden werden door middel van deze kaden, vaak beplant met geriefhout, beschermd tegen wateroverlast. De paden dienden tevens als schouwpad en waren gemeenschappelijk eigendom van de boeren.
Voor fietsers hebben ze het geasfalteerd, helaas… De asfaltmaffia rukt steeds verder op in dit kikkerlandje! De bossen van kasteel De Haar zijn in dit open land duidelijk zichtbaar. De honden waren vol belangstelling voor de vele vogels. Okami kreeg het voorbeeld van mijn tweetal en even later vond zij de meerkoeten ook erg spannend!
Het cope-landschap met smalle stroken ontgonnen land dat je rond het dorp ziet vindt zijn oorsprong bij de ontginningen in de 13e eeuw. Links en rechts is er in de middeleeuwen geveend, geturfd, gespit en ontgonnen. Kaarsrechte sloten zijn er gegraven en langgerekte percelen land gecreëerd. Dit type verkaveling wordt ook wel boerderijstroken of copen genoemd, de kavels die horige armoedzaaiers uit andere delen van Holland en Friesland kochten om te ontginnen. Je ziet dit nog veel in de naamgeving (Gerverskop, Nieuwkoop, Teckop, Putkop, Hei- en Boeikop). Ook herken je in de naamgeving dat dit het beloofde land was voor ze. Demmerik noemden de kanunniken de grond (Denemarken), of Spengen (Spanje), Portengen (Bretagne), Kortrijk, Kamerik of zelfs Kockengen (Cocagne, Luilekkerland).

Vóór het spoor volgt de route een klein stukje een asfaltweg, daarna het Kortjaksepad. Volgens de uitbater van café Kortjak heeft hier niemand last van midweekse ziekten, maar streken zeilschepen op de Bijleveld eind vorige eeuw hun masten en trok een van de opvarenden het jaagtuig in de vorm van een kort leren jack aan om de schuit onder de Kortjaksebrug door te trekken.
Bij een manege liep een loslopende hond die nog slechts één oog had. Gelukkig hield die nèt genoeg afstand om het overgebleven oog te behouden. Bij de ingang van de manege stond een beeld van paard en ruiter, wat Okami liet schrikken en Tora keek er een beetje raar naar.
In het oosten ligt het sprookjesslot De Haar, dat in de loop van de veertiende eeuw werd gesticht op een hoger gelegen stroomrug langs een dode arm van de Rijn (hare). Het bijzondere van De Haar is dat het kasteel ruim honderd jaar geleden een totale restauratie en gedeeltelijke herbouwing onderging. Hierbij gaat het niet alleen om de architectuur, maar ook om het interieur en de tuinen. Zelfs de kapel en het dorp werden in deze visie betrokken, zodat je zonder overdrijving kunt spreken van een 'Gesamtkunstwerk'.
Al in de vijftiende eeuw had Kasteel de Haar de grote, nog altijd bestaande, vijfhoekige plattegrond. Waarschijnlijk kreeg het deze vorm nadat het kasteel tijdens de twisten tussen de bisschop en de stad Utrecht in 1482 verwoest werd. Het kasteel werd vervolgens herbouwd, maar raakte in de loop van de achttiende en negentiende eeuw geheel vervallen.
Lang was het een ruïne, tot het slot in 1890 in handen kwam van de baron Van Zuylen van Nijeveld en diens vrouw, een echte Rothschild. Cuypers bouwde er een nieuw kasteel met veel pracht en praal en liet Henri Copijn van de tuin een klein Versailles maken en herstelde de oude slotkerk tot mausoleum van de adellijke bewoners. Het dorp Haarzuilens, met z'n boerderijen en huizen ook bezit van de baron, moest voor het park verdwijnen en werd twee kilometer verder weer opgebouwd. In het jaar van de inhuldiging van koningin Wilhelmina (1898) werd het dorp heropend. Haarzuilens hoort nog steeds bij De Haar. Dat is goed te zien aan de rood-wit beschilderde luiken van de huizen.
Naar Vleuten was het nog een paar kilometer via het Haarpad. Door een 70-er jarenwijk kwamen we aan op het station en daar scheidden onze wegen. Hiko moest een lege-maag-kotsje doen op het perron. Gelukkig had ik nog wat water over en kon het daarmee wegspoelen. Na het afscheid met Esther gaf ik Hiko wat brokjes voordat hij de bus inging. Er volgde een gezellige rit met Monique die stomverbaasd aanhoorde dat we van Kockengen gelopen waren! Het begon behoorlijk te regenen en ik dacht aan Esther en Okami die nu buiten liepen op weg naar het thuis van Okami. Tora’s zus had vast de oren in de kwart-voor-driestand, of zoals Ricardo zegt: duikbootmodel…
Daarna nog een rit met de bus naar Houten en iets over enen was ik weer thuis.